دانشمندان برتر عربی + از شیمی نانو تا پدر فمتوشیم دنیای عرب

در این مقاله قصد داریم دانشمند معاصر عرب زبان معاصر را به شما معرفی کنیم. افرادی که شاید برای شما ناشناخته باشند. اما با تلاش خود به مدارج بالای علمی رسیدند و حتی اختراعاتی را نیز ثبت کردند. در این مقاله به تاریخچه، زندگی نامه، دوران تحصیل، اختراعات و جوایزی که این بزرگان کسب کرده اند می پردازیم. احمد حسن زویل، عبدالله بن عبدالعزیز الربیعه، عباس الجمال، آدا المطایری و ادوارد وادی سعید 5 دانشمند موفق دنیای عرب زبانان هستند که در این مقاله به معرفی آنها پرداخته ایم. با ما همراه باشید.

برای دیدن آموزش های تصویری عربی به ادرس اینستاگرام سر بزنید.

احمد حسن زویل

یکی از دانشمند معاصر عرب زبان ، احمد حسن زویل، متولد 26 فوریه ۱۹۴۶ شیمی‌دان مصری – آمریکایی، معروف به «پدر فمتوشیم» است. این استاد شیمی و پروفسور فیزیک، مدیریت مرکز زیست شناسی فیزیکی موسسه فناوری کالیفرنیا را نیز بر عهده داشت. این دانشمند معاصر عرب زبان در سال 1976 به سمت هیئت علمی این موسسه درآمد و اولین کرسی لینوس پاولینگ را در فیزیک شیمی ایجاد کرد که این موفقیت در دنیای عرب زبانان بی سابقه بود. او در 5 مارس 1982 تبعه ایالات متحده شد.

او در سال 1999 به عنوان اولین دانشمند مصری، جایزه نوبل شیمی و هم چنین بالاترین نشان دولتی مصر، یقه بزرگ نیل را دریافت کرد. حسن زویل در اکتبر 2006، جایزه جهانی علم آلبرت انیشتین را به دلیل پیشرفتش در زمینه فمتوساینس دریافت نمود.

احمد حسن زویل و چند دانشمند دیگر در سال 2010 از طرف ایالات متحده ، جهت بازدید از کشورهای مسلمان نشین شمال آفریقا تا آسیای جنوب شرقی به آن مناطق اعزام شدند.

زویل در جریان اعتراضات مصر در سال 2011،  به کشورش بازگشت. او عنوان کرد که در کنار ایمن نور، رقیب مبارک در انتخابات ریاست جمهوری 2005 و یک وکیل برجسته، به کمیته اصلاحات قانون اساسی مصر خواهد پیوست. بعدها از زویل به عنوان واسطه بین دولت وقت مصر و گروه های جوانان انقلابی مانند: جنبش جوانان 6 آوریل و حامیان جوان محمد البرادعی، فعالیت می کرد و نقش مهمی در این دوران ایفا کرد.

زندگی شخصی

احمد حسن زویل و همسر قانونی اولش مروات در سال 1979 از هم جدا شدند. او از مروات دو دختر با نام‌های ماها و امانی دارد. زویل در سال 1989 با دما فهام ازدواج مجدد داشت و حاصل این ازدواج دو پسر با نام‌های نبیل و هانی هستند.

سرانجام زویل دانشمند برتر عرب زبان،  در سن 70 سالگی در صبح روز 2 اوت 2016 و به علت سرطان درگذشت و مراسم تشییع جنازه او در 7 اوت 2016 در مسجد الموشیر طنطاوی در قاهره مصر برگزار شد.

عبدالله بن عبدالعزیز الربیعه

یکی دیگر از دانشمند معاصر عرب زبان ، عبدالله بن عبدالعزیز الربیعه از جراحان برتر اطفال عربستانی است. او در 23 فوریه 1955 در مکه به دنیا آمد. وی چندین نقش نظارتی و مشاوره ای را در عربستان سعودی به عهده داشته است. از جمله این سمت ها می توان به: وزیر بهداشت، مشاور دربار سلطنتی و ناظر کل مرکز امداد و کمک های بشردوستانه ملک سلمان معروف به  KSrelief اشاره کرد.

الربیعه در دانشگاه ملک سعود ریاض تحصیل کرد و در ژوئیه 1979 مدرک لیسانس پزشکی و لیسانس جراحی (MBBS) خود را گرفت. این دانشمند، در سال 1981، به طور رسمی مجوز فعالیت پزشکی را دریافت کرد. کارهای مهم او  در زمان سکان داری وزارت بهداشت عبارتند از: تأسیس بیمارستان های جدید و مراکز مراقبت های بهداشتی اولیه، تصویب ساخت 5 شهرک پزشکی شمالی، جنوبی، شرقی و غربی، راه اندازی سامانه ارجاع الکترونیک پزشکی، خدمات ملی فناوری اطلاعات برای کلیه امکانات پزشکی و … .

همچنین او اولین فردی بود که یک خانم را زن در وزارت بهداشت به سمت دستیار معاونت خدمات پزشکی منصوب کرد. الربیعه تا 21 آوریل 2014 وزیر بهداشت بود. یکی از پیچیده ترین پرونده های که الربیعه انجام داد، جداسازی دوقلوهای به هم چسبیده مالزیایی احمد و محمد به درخواست پادشاه فقید عبدالله بن عبدالعزیز آل سعود بود . مراحل متعدد جراحی آن به 23.5 ساعت رسید و منجر به جدایی موفقیت آمیز پسران شد.

کتاب چاپ شده عبدالعزیز

الربیعه همچنین به خاطر تعهد و علاقه خود به دوقلوهای به هم چسبیده، کتابی به زبان عربی با عنوان “تجربه من با دوقلوهای به هم چسبیده” نوشته است. این کتاب به زبان انگلیسی (4 نسخه) خلاصه شده است که او را جزء دانشمند معاصر عرب زبان در دنیا قرار داده است. وی هم اکنون ریاست باشگاه جراحی اطفال ریاض با بیش از 200 عضو را بر عهده دارد.

در کانال تلگرام، نکات پر کاربرد درباره یادگیری زبان عربی قرار داده شده است.

عباس الجمال

یک دانشمند معاصر عرب زبان دیگر، عباس الجمال متولد 30 مه 1950 است که در قاهره مصر متولد شده است. او مهندس برق، مدرس و کارآفرین مصری-آمریکایی است. الجمال استاد مهندسی هیتاچی آمریکا در دانشگاه استنفورد است. او بنیان‌گذار و عضو هیئت مدیره چندین شرکت تولید نیمه‌ رسانا، EDA و بیوتکنولوژی است.

الجمال مدرک کارشناسی و مدرک ممتاز از دانشگاه قاهره در سال 1972 را دریافت کرد. همچنین کارشناسی ارشد خود را در رشته مهندسی برق در سال  1975 دریافت کرد و در نهایت در سال 1978 دکتری گرفت.

ال جمال از سال 1978 تا 1980 به عنوان استادیار گروه مهندسی برق و از سال 1981 در دانشکده مهندسی برق مشغول به کار بوده است. وی از سال 2004 تا 2009 مدیر آزمایشگاه سیستم های اطلاعاتی و از سال 2012 تا 2017 مدیر گروه مهندسی برق در دانشگاه استنفورد بود. او اولین کتاب درسی با نام نظریه اطلاعات شبکه را تالیف کرد.

وی چندین مقاله در مورد معماری و طراحی پایه FPGA ها نوشته است. ال جمال همچنین نقش کلیدی در توسعه حسگرهای تصویر CMOS داشت. فناوری  که امروزه به طور گسترده در تلفن های همراه و دوربین های دیجیتال استفاده می شود. او با این کار خود را به عنوان یکی از دانشمند معاصر عرب زبان به دنیا معرفی کرد.

او در سال 1986، شرکت Actel را تأسیس کرد که توسط شرکت کالفرنیایی Microsemi به مبلغ 430 میلیون دلار خریداری شد. در سال 1990، شرکت  Silicon Architects یکی از تولید کنندگان نیمه رسانای سیلیکونی در جهان را تأسیس کرد. در سال 2011، الجمال، Inscopix را تأسیس کرد که در زمینه تولید سنسورهای عصبی ناظر بر فعالیت مغز در داخل بدن فعالیت می کند.

آدا المطایری

آدا المطایری، یکی از دانشمند معاصر عرب زبان و جزء ده مهندس زن برتر و تاثیرگذار در شرکت بین المللی فوربس می باشد. او در ۱ نوامبر ۱۹۷۶ در اورگان ایالات متحده و از پدر و مادری سعودی به دنیا آمد. المطایری، شیمی مواد را با فناوری نانو ترکیب کرده و همچنین دستاوردهایی برای آینده زیست شناسی و پزشکی ارائه کرده است. یکی از افتخارآمیزترین کارهای او، همکاری 10 ساله با یک چشم پزشک برای یافتن راهی برای بازسازی شبکیه از کار افتاده چشم و جلوگیری از نابینایی است. همچنین او توانسته نظریه استفاده از مولکول های طلا در لیپوساکشن را ثبت کند.

در خانواده آدا، هیچ کس تحصیل کرده نبود و او اولین کسی بود که با وجود تعصب اعراب در منزوی کردن زنان، خواندن و نوشتن را یاد گرفت و به دانشگاه رفت. او در سال 1997 برای تکمیل تحصیلات عالی خود به لس آنجلس نقل مکان کرد و در سال 2000 از کالج Occidental با مدرک لیسانس در رشته شیمی فارغ التحصیل شد و نهایتا تحصیلات دکتری را در همانجا گرفت.

عضویت در هیئت علمی، مدیریت مرکز نانوپزشکی و مهندسی دانشگاه کالیفرنیا از دیگر سمت های او می باشد . همچنین این دانشمند معاصر عرب زبان در زمینه نانوپزشکی، نانوتکنولوژی، شیمی و پلیمر فعالیت دارد.

المطایری جوایز متعددی را در حوزه پزشکی دریافت کرده است از جمله: جایزه مبتکر جدید از National Institutes of Health  در سال 2009، جایزه بنیاد phRMA در سال 2009، جایزه مجله شیمی تیما در سال 2009، جایزه محقق جوان، کنگره جهانی بیومواد در چنگدو چین در سال 2012 و … .

ادوارد وادی سعید

یکی دیگر از دانشمند معاصر عرب زبان ، ادوارد وادی سعید می باشد. او در 1 نوامبر 1935، در فلسطین به دنیا آمد. سعید در جنگ جهانی اول به نیروهای اعزامی آمریکا پیوسته بود و توانست شهروندی آمریکا را برای خانواده اش به دست آورد. هیلدا سعید، مادر ادوارد، اصالتاً فلسطینی و لبنانی بود که در ناصره، امپراتوری عثمانی به دنیا آمد و بزرگ شد.

سعید در سال 1963 ​​وارد دانشگاه کلمبیا شد و تا سال 2003 در آنجا تدریس و کار کرد. در سال 1974، استاد مدعو ادبیات تطبیقی ​​در هاروارد بود. در دوره 76-1975، او عضو مرکز مطالعات پیشرفته در علوم رفتاری در دانشگاه استنفورد شد و در سال 1977، موفق به پروفسور شدن در حوزه ادبیات انگلیسی و ادبیات تطبیقی ​​در دانشگاه کلمبیا شد. متعاقباً استاد بنیاد Old Dominion در علوم انسانی و در سال 1979 استاد مدعو علوم انسانی در دانشگاه جان هاپکینز بود.

ادوارد سعید نیز یک پیانیست ماهر بود و به عنوان منتقد موسیقی برای مجله ملت کار کرد و چهار کتاب درباره موسیقی نوشت. در سال 1999، سعید و بارنبویم، ارکستر دیوان غرب شرقی را که از نوازندگان جوان اسرائیلی، فلسطینی و عرب تشکیل شده بود، با هم تأسیس کردند. آنها همچنین بنیاد Barenboim–Said را در سویل تأسیس کردند تا پروژه‌های آموزشی شان را از طریق دنیای موسیقی توسعه دهند.

ادوارد سعید، حدود بیست مدرک دانشگاهی افتخاری دریافت کرد. مانند جایزه Bowdoin توسط دانشگاه هاروارد، جایزه کتاب لیونل تریلینگ، جایزه ولک انجمن ادبیات تطبیقی ​​آمریکا و … .

سرانجام در 24 سپتامبر 2003، سعید پس از تحمل یک بیماری 12 ساله، در سن 67 سالگی در شهر نیویورک درگذشت.

برای یادگیری و تسلط به زبان شیرین عربی، به این لینک مراجعه کنید.

نویسنده: سیده سحر حسینی مقدم