گردشگری سلامت این روزها، رونق بسیار خوبی در ایران پیدا کرده است. بسیاری از شهر های ایران، به خصوص مشهد و قم، میزبان زائرین عربی بسیاری هستند. اکثر این مسافران، از کشور عراق به ایران می آیند. مقصد اغلب مسافران عرب زبان، شهر های مذهبی کشور هستند. به همین دلیل، بازار زبان عربی و مکالمه با آن رونق بسیاری یافته است. در این مقاله می خواهیم درباره گردشگری سلامت، که تعداد زیادی از عرب زبان ها، هدف از مسافرت و ورودشان به ایران این موضوع است، صحبت کنیم.

گردشگری سلامت چیست؟

گردشگری سلامت، معنای عامی امروز پیدا کرده است. بسیاری از کارشناسان حوزه گردشگری، این نوع جذب مسافر برای کشور را بسیار مفید قلمداد می کنند. و از شهر های مختلف زائر پذیر می خواهند که زیر ساخت های خود را برای تقویت گردشگری از نوع سلامت تقویت کنند.

گردشگری، شاخه ای است که پس از خودروسازی و صادرات نفت، در رده سوم پول ساز ترین رشته های جهان محسوب می شود. صنعت گردشگری برای کشور های مختلف به طور حتم به دلیل درآمد ارزی که دارد، از جایگاه ویژه ای برخوردار است. حتی می توان آینده این صنعت را بسیار روشن قلمداد کرد. و ممکن است در روز های خیلی نزدیک، به رده اول پول ساز ترین صنایع دنیا ارتقا پیدا کند.

شاخه های مختلف گردشگری

گردشگری از شاخه های مختلف تشکیل شده است. گردشگری ورزشی، سلامت، مذهبی، فرهنگی و  … از مهم ترین شاخه های گردشگری محسوب می شوند. این تقسیم بندی، به هدف مسافر  از سفر به دیگر کشور ها باز می گردد. به مسافرانی که برای استفاده از خدمات به دیگر کشور ها برای درمان یا پیشگیری از بیماری، مسافرت می کنند، گردشگران سلامت می گویند. در کشور ایران، بازار این نوع گردشگری بسیار داغ است. زیرا، ایران از لحاظ طب سنتی و مدرن، امروزه بسیار پیشرفت کرده است.

به طور کلی، تعاریف کوناگونی از توریسم درمانی یا گردشگری از نوع سلامت وجود دارد. سازمان گردشگری جهانی که WTO نام دارد، این واژه را این چنین تعریف می کند: ” استفاده از خدمات توسط افرادی که به محلی به غیر از کشور خود می روند و این خدمات باعث بهبود یا سلامتی و تغییر روحیه فرد ( تغییر مثبت) می شود.” را گردشگری از نوع سلامت می گویند.

تفاوت گردشگری درمانی و سلامت

میان گردشگری درمانی و گردشگری از نوع سلامت تفاوت هایی وجود دارد. گردشگری نوع اول محدود تر است و زیر شاخه های کمتری نسبت به گردشگری نوع دوم دارد. تنها خدماتی مانند: آب درمانی، لجن درمانی و … را می توان زیر شاخه گردشگری درمانی دانست. اما این موضوعات به صورت کامل و جامع زیر شاخه گردشگری سلامت محسوب می شوند.

تاریخچه گردشگری درمانی

گردشگری سلامت، از زمان هایی که یونان و روم باستان، مناطق با عظمت و پر قدرت جهان محسوب می شدند، وجود داشته است. پس از آن، این نوع گردشگری، به بسیاری از نقاط دیگر اروپا و جهان انتقال یافت.

آب های گرم معدنی، از قدیم الایام، خواستگاه و محل تفریح و درمان مردمان بسیاری بوده است. آن ها برای درمان خود، به محل های شناسایی شده درمانی می رفتند و علاقه داشتند تا کیلومتر ها و فرسخ ها مسیر را طی کنند. تا به محل مورد نظر خود برسند. آن ها، تاثیرات این نوع آب را بر سلامت جسم و روح خود بسیار موثر و مفید می پنداشتند.

امروزه نیز، در کشور ایران و سایر نقاط جهان، آب های گرم معدنی محل جذب کثیری از مسافران و توریست ها شده است. در انگلستان قدیم، در کنار دریا اقامت گاه هایی را بنا کرده بودند. توسعه این اقامت ها در این کشور، به این منظور انجام شد که آب دریا برای درمان بیماری ها مفید است. پس، سکونتگاه ها را گسترش دادند تا مسافر بیشتری از این طریق جذب کنند. در قاره سبز اروپا، شهر ها و روستاهای زیادی کنار آب های معدنی ساخته شدند و گسترش پیدا کردند. نمونه ای از این شهر ها که اینطور توسعه یافتند را می توان بادن و ویسبادن در آلمان و شهر بوداپست در کشور مجارستان عنوان کرد. آب های معدنی در این کشور ها بیشتر با هدف درمان عفونت های پوستی، سو هاضمه، درد های رماتیسمی و … مورد استفاده قرار می گرفتند.

 ایجاد کلینیک های درمانی

 در اواخر قرن هجدهم، کشور های اروپایی به کلینیک هایی که در آن ها خدمات آب درمانی انجام می شد، توجه ویژه ای نشان دادند. همچنین برای آن ها، چشمه های آب معدنی نیز، اهمیت خاصی پیدا کردند. آن ها تلاش کردند تا کلینیک ها را به انواع امکانات مجهز کنند. و در اطراف این کلینیک ها و چشمه های آب معدنی، مناظر زیبا خلق کردند تا مسافران را جذب کنند. پزشکان مختلفی، در این کلینیک ها مشغول به کار شدند که نحوه استفاده از هر نوع آب را برای بیمارن مختلف تجویز می کردند. بیماران مختلفی که مبتلا به مریضی های پوستی، نقرس، درد های روماتیسمی و … بودند، معمولا به این کلینیک های مراجعه می کردند.

ایالت های مختلفی امروزه در کشور آمریکا وجود دارد که بر اساس گردشگری سلامت شکل گرفته اند و خاستگاه علاقه مندان به آب درمانی هستند. یکی از قدیمی ترین چشمه های آب معدنی آمریکا را می توان، ساراتوگاست عنوان کرد که قدمت آن به 200 سال پیش باز می گردد. و امروزه برای استفاده در زیر شاخه توریسم درمانی مورد توجه قرار گرفته است.

گردشگری سلامت در ایران

گردشگری سلامت امروزه در ایران، اهمیت خاصی پیدا کرده است. پزشکان ایرانی، در شاخه های مختلف توانسته اند به موفقیت های بزرگی دست پیدا کنند و جایگاه ایران را در علم پزشکی بهبود ببخشند. ایران از لحاظ عمل های زیبایی و عمل های درمانی در میان کشور های دیگر، رتبه بالایی دارد. این روزها، که در قرن 22 هستیم، اگر فردی در ایران مشکل بسیار حاد پزشکی داشته باشد، می تواند در داخل کشور، مشکل خود را حل کند. زیرا، پزشکان ایرانی، به مراتب نسبت به گذشته پیشرفت های عظیمی داشته اند و می توانند از پس مسائل دشوار پزشکی بر بیایند.

ایران و توریسم درمانی

ایرانیان دیگر متکی به خارج از کشور نیستند و این موفقیتی بزرگ برای کشور محسوب می شود. از طرفی دیگر، جایگاه طب سنتی و مدرن ایران، در میان دیگر کشور ها ناشناخته نیست. کشور های مجاور و همسایه ایران، مانند عرب زبانان کویت، عراق، لبنان، بحرین و افراد دیگر از کشور های ترکیه، ترکمنستان، افغانستان و … برای کارهای درمانی و پزشکی به ایران مراجعه می کنند. در شهر های بزرگ کشور، پزشکان حاذقی وجود دارندکه می توانند نیاز های این افراد را بر آورده کنند. به همین دلیل است که گردشگری سلامت توانسته است برای کشور، ارز آوری خوبی به همراه داشته باشد.

در قسمت بالا اشاره شد که معمولا کشور های همسایه به ایران برای کارهای درمانی رجوع می کنند. از میان این کشور ها، اغلب مسافران عرب زبان هستند. هموطنان در شهر اهواز، به خوبی می تواند با عرب زبانان مکالمه کنند و خو بگیرند. اما در دیگر شهر ها، نیاز است، زبان عربی تقویت شود.

گردشگری درمانی در شهر های مذهبی

شهر مشهد و قم، از جمله شهر های مذهبی در کشور ایران هستند که زبان عربی در آن ها، از رونق خوبی برخوردار است. مردم این شهر ها به دلیل میزبانی از امام هشتم و خواهر امام رضا (ع)، توانسته اند تا حدودی مکالمه کاربردی به زبان عربی را یاد بگیرند. گردشگری سلامت در شهر مشهد، بازار بسیار خوبی پیدا کرده است. بسیاری از شرکت های خصوصی علی الخصوص به عمل های زیبایی رو آورده اند. در این شرکت ها افراد متخصص در هر شاخه حضور دارند و توانسته اند عرب زبانان بسیاری را جذب کنند.